Vachtverzorging
Een belangrijk verschil tussen paarden en ezels is de vacht. De vacht van een paard is vetter en minder stug, waardoor bij regen het water zo van hun rug afloopt. Bij ezels kan bij regen de vacht, en daardoor de huid, door- en door nat worden. Een natte huid is niet alleen naar en koud, maar kan ook allerlei klachten zoals bijvoorbeeld verkoudheid veroorzaken. Daarom moeten ezels ook altijd een schuilplaats hebben als ze buiten staan.
Omdat ze dus een andere vacht hebben moet die vacht ook wat anders verzorgd worden dan die van paarden. Inspecteer regelmatig, als het even kan dagelijks, de vacht en huid.
Door ezels geregeld te borstelen, kun je vuil en klitten uit hun vacht verwijderen. Een schone vacht is een gezonde vacht. Borstelen is ook nog eens goed voor de band tussen verzorger en ezel. Wat wel belangrijk is: je moet ezels niet te vaak poetsen. Door teveel te borstelen kan het weinige vet dat ze hebben uit de vacht verdwijnen. Ook kun je de ezel beter niet borstelen als de vacht nat is. Want dan borstel je die nattigheid direct op de huid. Dat is niet alleen koud en een naar gevoel, het maakt ze ook nog eens bevattelijker voor huidinfecties.
En als je dan toch aan het borstelen bent, kijk dan gelijk even goed of ze geen wondjes of parasieten hebben. Als je die wel vindt, of iets ziet wat je om een andere reden niet vertrouwt: neem dan even contact op met de dierenarts. Of maak er een fotootje van en mail die naar de Ezelsocieteit, op mailadres info@ezelsocieteit.nl.
Bij het wisselen van winter- naar zomervacht kunnen ezels ook wat extra hulp gebruiken. Je doet ze dan een extra groot plezier met een borstelbeurt.
En hoe precies moet je borstelen? Dat verschilt natuurlijk van ezel tot ezel, maar in grote lijnen gaat het ongeveer zo:
Begin met de harde borstel aan de linkerzijde voorkant, boven aan de nek. Werk dan van voor naar achter zorg ervoor dat je met de haren mee borstelt. Hiermee haal je opgedroogd vuil en zweetplekken uit de vacht. Als de vacht goed geborsteld is, kun je met je hand over de vacht strijken, ook weer met de haren mee, om te controleren op bultjes, wondjes of andere onregelmatigheden. Let wel op dat je niet per ongeluk tijdens het borstelen achter de ezel komt te staan. Een ezel kan soms per ongeluk wel eens een schop naar achter geven.
Als het lijf gedaan is komen kop, oren, manen en poten aan de beurt. Deze kun je doen met een glansborstel. Die glansborstel komt snel vol te zitten met haar, dus vergeet niet deze regelmatig schoon te maken met een (plastic) roskam. Als dat gedaan is, is het tijd voor de finishing touch. Veeg afscheiding uit de ogen, neus en rond de staartwortel weg met vochtige gaasjes. Om de verspreiding van eventuele infecties tegen te gaan is het belangrijk dat je voor ieder oog, neusgat en de staartwortel een nieuw gaasje gebruikt.
Als ezels in de rui zijn kun je ze nog wat extra helpen bij het verwijderen van de oude dode haren. Borstel mijn schouders, nek, rug en achterhand met cirkelvormige bewegingen om de dode haren los te borstelen. Hiervoor gebruik je het beste een rubber roskam.
Hulpmiddelen bij het borstelen
Voor het borstelen van ons ezels kun je wel gewoon paardenborstels gebruiken. Die koop je bij een paardensportwinkel. Er zijn ook maneges die tweedehands paardenspullen verkopen voor het goede doel. Daar zitten vaak prima spullen bij, ze zijn een stuk goedkoper, én je steunt er vaak een goed doel mee Dat is het wel even waard om te googlen of er bij jou ook zo’n plek in de buurt is. Ook online zijn voldoende borstels en kammen te vinden. De volgende borstels en hulpmiddelen kun je op je boodschappenlijstje zetten:
- Harde rosborstel
- Kunststof roskam
- Rubber roskam
- Glansborstel (met zachte haren)
- Hoefkrabber
- Katoenen gaasjes
- Metalen roskam
Knippen
In de winter krijgen ezels een dikkere vacht die ze tegen het weer beschermt. Normaal gesproken hoeft deze wintervacht niet geknipt te worden. Behalve als er veel gewerkt wordt overdag, dan worden ze daardoor al warm genoeg.
Hier is wel een belangrijke uitzondering op: soms worden ezels als ze ouder zijn, opeens heel erg behaard. Dat komt dan omdat de hormoonhuishouding een beetje van slag raakt. In dat geval kan de dierenarts adviseren om de vacht zowel in de zomer als winter bij te knippen. Maar dat altijd pas doen na overleg met de dierenarts!
Problemen met de vacht
Ondanks al je goede zorgen voor ons kan het natuurlijk gebeuren dat je ezel toch een probleem met de vacht krijgt. Als je denkt dat er iets niet in orde is, raadpleeg dan sowieso een dierenarts. De volgend problemen komen wel eens voor:
Haaruitval
Acute haaruitval komt nogal eens voor bij ezels. Dit hoeft natuurlijk geen echt probleem te zijn: Als de haren er met plukken tegelijk uitvliegen, gaat het vrijwel altijd om de wintervacht die in de lente plaats maakt voor de zomervacht. Kale plekken komen vaker voor bij ruinen dan bij merries. Sommigen hebben er eenmalig last van, bij anderen gebeurt het vaker. Haaruitval kan verschillende oorzaken hebben: schurft, eczeem, luis, een bevalling, hoge koorts, plotselinge verandering in voeding. Ook stress kan soms een oorzaak zijn. Daarom bij twijfel even contact opnemen met de dierenarts!
Luizen en mijten
Een voor de ezel vervelende plaaggeest is de luis. Gelukkig is het goed te behandelen: twee keer (met tussenpozen van 14 dagen ) wassen met anti-ectoparasitica, zoals foxim of fipronil. Vergeet niet alle borstels en dergelijke goed schoon te maken en de andere ezels goed te checken. Luizen springen zo over van de ene ezel op de andere!
Mijten komen met name in de wintermaanden voor. Een infectie gaat vaak gepaard met jeuk. Als je denkt dat je ezel mijten heeft, borstel dan rond de verdachte plekken, en vang het afgeborstelde materiaal op voor nader onderzoek. De mijten kunnen worden bestreden door te wassen met foxim.
Schimmel
Ezels zijn gevoelig voor schimmelinfecties (trichophyton en microsporum spp). De meeste schimmelinfecties genezen spontaan, waarna de ezel voor ongeveer twee jaar immuun is. Aanhoudende schimmelinfecties kunnen duiden op ondervoeding of een slecht werkend immuunsysteem. In beide gevallen adviseren wij om even contact op te nemen met de dierenarts.
Een huidaandoening die door schimmels wordt veroorzaakt is de ringworm. Bij ezels is deze aandoening minder duidelijk te zien of te merken dan bij paarden. De oplossing is meestal het wassen met antifungale shampoo (bijvoorbeeld Ivamerol). De ezel kan ook worden gevaccineerd, als wassen geen resultaat geeft.